تولید بستهبندیهای نانویی قابلخوردن
محقق رشتهی علوم و صنایع غذایی دانشگاه تهران با همکاری شرکت تعاونی دانشبنیان نانونوین پلیمر موفق به تولید یک بستهبندی نانویی شدهاند که علاوه بر زیستتخریبپذیری بالا میتواند خوراکی نیز باشد.
همزمان با گسترش روزافزون مبادلات کالا در جهان، نقش بستهبندی بهعنوان عامل اصلی در عرصهی فروش محصولات تولیدی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. از سوی دیگر، با روند رو به رشد تولید کالا و توسعهی صادرات غیرنفتی در کشور، بسیاری از متصدیان، سیاستگذاران و صاحبان صنایع، بر اهمیت بستهبندی بهعنوان یکی از عوامل مهم در حضور موفق در بازارهای داخلی و خارجی پی بردهاند. امروزه رویکرد کارشناسان به سمت یافتن مواد بستهبندی جدیدی است که علاوه بر افزایش ماندگاری و حفظ کیفیت، به محیطزیست نیز صدمه نزده و زیستتخریبپذیر باشند.
میلاد روحی از فیلمهای خوراکی بهعنوان یکی از مهمترین مواد بستهبندی زیستتخریبپذیر یاد کرد و دراینباره گفت: «بیو فیلمهای بر پایهی پلیمر سنتزی معمولاً استحکام، قابلیت نگهداری و کاربرد بیشتری نسبت به انواع طبیعی دارند. در بین پلیمرهای سنتزی، انواع آبدوست آنها به دلیل استفاده از حلالهای قطبی، ارزانتر و کمخطرتر هستند و آلودگی کمتری برای محیطزیست ایجاد میکنند. بهعلاوه، اینگونه پلیمرها معمولاً خوراکی بوده و قابلیت زیستتخریبپذیری بیشتری دارند. در طرح حاضر، روشهای جدیدی برای بهبود کارایی و عملکرد این پلیمرها در بستهبندی مواد غذایی با بهرهگیری از نانوبلورهای سلولز معرفی شده است.»
وی در ادامه افزود: «افزودن نسبت خاصی از نانوبلورهای سلولز و اصلاح ساختاری این پلیمر موجب بهبود چشمگیر خواص مکانیکی، حرارتی و ماندگاری فیلم حاصل میشود.»
روحی با ارائه توضیحاتی دقیقتر در خصوص اصلاح ساختاری این فیلم پلیمری گفت: «رشتههای نانوبلور سلولز به دلیل مقیاسهای دو بعدی بسیار ریز نانو، نسبت سطح به حجم بسیار زیادی در محیط ارائه میدهند که باعث تشکیل تعداد زیادی پیوند هیدروژنی با مواد هیدروکسیلی اطراف خود میشوند. علاوه بر این، شبکهای کردن شاخههای هیدروکسیلی نانوبلور سلولز با پلی ونیل الکل، باعث پایداری بیشازپیش این پیوندها خواهد شد.»
این محقق در رابطه با جنبههای اقتصادی این طرح ابراز کرد: «اصلاح ساختار این پلیمر با استفاده از روشی ارزان و ساده صورت گرفته است. همچنین درون ساختار این پلیمر از یک رنگ با خواص آنتیاکسیدانی استفاده شده که این موضوع منجر به کاهش فساد شیمیایی مواد غذایی درون بستهبندی میشود.»
این طرح در قالب رسالهی دکترای میلاد روحی و با راهنمایی دکتر سید هادی رضوی و دکتر محمدعلی ابراهیمزاده موسوی از دانشگاه تهران انجامشده است. این پایاننامه که با شرکت تعاونی دانشبنیان نانونوین پلیمر در حال انجام است، تحت عنوان پایاننامهی موردنیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژهی توسعهی فناوری نانو نیز رسیده است. آییننامهی حمایت از پایاننامههای موردنیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
میلاد روحی از فیلمهای خوراکی بهعنوان یکی از مهمترین مواد بستهبندی زیستتخریبپذیر یاد کرد و دراینباره گفت: «بیو فیلمهای بر پایهی پلیمر سنتزی معمولاً استحکام، قابلیت نگهداری و کاربرد بیشتری نسبت به انواع طبیعی دارند. در بین پلیمرهای سنتزی، انواع آبدوست آنها به دلیل استفاده از حلالهای قطبی، ارزانتر و کمخطرتر هستند و آلودگی کمتری برای محیطزیست ایجاد میکنند. بهعلاوه، اینگونه پلیمرها معمولاً خوراکی بوده و قابلیت زیستتخریبپذیری بیشتری دارند. در طرح حاضر، روشهای جدیدی برای بهبود کارایی و عملکرد این پلیمرها در بستهبندی مواد غذایی با بهرهگیری از نانوبلورهای سلولز معرفی شده است.»
وی در ادامه افزود: «افزودن نسبت خاصی از نانوبلورهای سلولز و اصلاح ساختاری این پلیمر موجب بهبود چشمگیر خواص مکانیکی، حرارتی و ماندگاری فیلم حاصل میشود.»
روحی با ارائه توضیحاتی دقیقتر در خصوص اصلاح ساختاری این فیلم پلیمری گفت: «رشتههای نانوبلور سلولز به دلیل مقیاسهای دو بعدی بسیار ریز نانو، نسبت سطح به حجم بسیار زیادی در محیط ارائه میدهند که باعث تشکیل تعداد زیادی پیوند هیدروژنی با مواد هیدروکسیلی اطراف خود میشوند. علاوه بر این، شبکهای کردن شاخههای هیدروکسیلی نانوبلور سلولز با پلی ونیل الکل، باعث پایداری بیشازپیش این پیوندها خواهد شد.»
این محقق در رابطه با جنبههای اقتصادی این طرح ابراز کرد: «اصلاح ساختار این پلیمر با استفاده از روشی ارزان و ساده صورت گرفته است. همچنین درون ساختار این پلیمر از یک رنگ با خواص آنتیاکسیدانی استفاده شده که این موضوع منجر به کاهش فساد شیمیایی مواد غذایی درون بستهبندی میشود.»
این طرح در قالب رسالهی دکترای میلاد روحی و با راهنمایی دکتر سید هادی رضوی و دکتر محمدعلی ابراهیمزاده موسوی از دانشگاه تهران انجامشده است. این پایاننامه که با شرکت تعاونی دانشبنیان نانونوین پلیمر در حال انجام است، تحت عنوان پایاننامهی موردنیاز صنعت به تأیید داوران ستاد ویژهی توسعهی فناوری نانو نیز رسیده است. آییننامهی حمایت از پایاننامههای موردنیاز صنعت در سایت www.nano.ir/hrdc موجود است.
منبع : ستاد توسعه فناوری نانو